Rách sụn chêm là một loại chấn thương nhiều người mắc phải khi chơi thể thao hoặc trong các tai nạn. Sụn chêm là bộ phận rất dễ bị tổn thương. Khi bị rách sẽ gây nên cảm giác khó chịu, ảnh hưởng đến xương khớp. Để hiểu rõ hơn về tình trạng này, bạn đọc có thể tham khảo ngay bài viết bên dưới.
Mục lục
1. Cơ sinh học của sụn chêm
Khớp gối sẽ chịu từ 4.5 đến 6.2 lần trọng lượng của cơ thể trong khi đi. Cùng với đó mâm chày chịu hơn 70% trọng lượng cơ thể. Các tác động lực sẽ tác động qua sụn chêm ở tư thế gập gối duỗi khác nhau. Sụn chêm khi di chuyển ra phía trước hoặc phía sau sẽ dễ chịu sự ràng buộc của một số thành phần khác nhau.
Sụn chêm di chuyển ra trước nhờ dây chằng sụn chêm bánh chè và dây chằng chêm đùi. Khi gấp gối, sụn chêm được di chuyển ra sau nhờ gân cơ, gân cơ bám màng và dây chằng chéo trước.
2. Vị trí của sụn chêm
Sụn chêm là bộ phận nằm ở trong khớp gối, khớp này đóng vai tròn vô cùng quan trọng sẽ chịu toàn bộ tải trọng của cơ thể. Có ba loại xương cấu tạo nên khớp gối là xương bánh chè, đầu trên xương chày và đầu dưới xương đùi. Sụn chêm gồm 2 tấm:
-
Sụn chêm trong nằm ở phía trong khớp có hình chữ C;
-
Sụn chêm ngoài nằm ở phía ngoài khớp có hình chữ O.
Sụn rất dai và có tính đàn hồi cao và được chia làm ba phần: sừng trước, thân giữa và sừng sau.
3. Vai trò của sụn chêm là gì?
Sụn chêm là bộ phận chịu toàn bộ tải trọng của cơ thể. Vị trí của sụn chêm ở trong khớp gối. Vì thế khả năng chịu lực của bộ phần này vô cùng lớn. Vai trò của sụn chêm sẽ bao gồm:
-
Sụn chêm giúp phân phối lực đều lên các khớp gối;
-
Sụn chêm giúp bổ sung lực cho khớp gối vững chắc. Khi cơ thể chuyển động hình dạng của sụn sẽ được thay đổi theo;
-
Sụn chêm giúp hấp thụ lực và làm giảm xóc để giúp cơ thể có thể di chuyển được trong quá trình hoạt động hàng ngày;
-
Sụn chêm giúp thay đổi sự phân bố của hoạt dịch bôi trơn, đặc biệt dinh dưỡng sụn khớp cũng được điều chỉnh độ phân bố phù hợp. Tác dụng là để đảm bảo cho khớp hoạt động ổn định;
-
Giúp làm tránh đi bao khớp và các màng hoạt dịch và hoạt mạc không kẹt sẽ lọt vào khe khớp.
Với rất nhiều vai trò quan trọng kể trên, nếu bị rách sụn chêm bạn sẽ bị ảnh hưởng rất lớn đến khả năng vận động và đi lại. Sụn chêm đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong nhiều quá trình và thành lập các chức năng. Do đó cần biết cách tập luyện, bảo vệ để bộ phận này không bị tổn thương.
4. Phân loại rách sụn chêm
Sụn chêm có thể rách theo nhiều kiểu khác nhau. Dựa vào hình thái rách và vị trí rách có thể phân loại rách sụn chêm khớp gối như sau:
-
Theo hình thái: rách ngang, hình mỏ, hình vạt, rách hình nan hoa, hình quai vali và rách phức tạp, rách dọc;
-
Theo vị trí: rách sừng trước, thân; rách vùng vô mạch, sừng sau, vùng có mạch nuôi.
Trong đó có một số loại phổ biến như:
-
Rách sụn chêm phức tạp: Kiểu rách này không theo một đường nào cả mà rách một vạt, lan rộng;
-
Rách sụn chêm thành nắp: Kiểu này thường đi quá giới hạn chu vi của sụn, tạo thành một mảnh sụn rời và bị dịch chuyển đi khỏi vị trí vết rách;
-
Rách sụn chêm dọc: Kiểu này là rách một đường thẳng kéo dài song song với chu vi của sụn;
-
Rách sụn chêm ngang: Loại này xảy ra do nguyên nhân thoái hóa đặc biệt là ở bệnh nhân hơn 40 tuổi.
5. Đối tượng dễ dính chấn thương
Những vận động viên thường xuyên phải thi đấu và tập luyện ở cường độ cao. Chẳng hạn như bóng đá, quần vợt, bóng rổ,… Ngoài ra hiện nay nhiều người lớn tuổi cũng dễ bị mắc phải tình trạng này. Nguyên nhân là do thoái hóa xương.
6. Nguyên nhân gây rách sụn chêm
Sụn chêm rách sẽ khiến cho các bộ phận khác cũng bị ảnh hưởng. Nhiều người thường bị rách trong tình trạng chân bị xoắn vặn đột ngột hoặc khi mang vật nặng lúc ngồi xổm. Hầu hết nguyên nhân của tình trạng rách sụn chêm là do lớn tuổi, tuy nhiên còn có một số lý do khác như sau:
-
Ở trẻ em: Có thể do quá trình chạy nhảy, vui chơi hoặc bị tai nạn giao thông. Trẻ sẽ bị chấn thương trong trạng thái gối gấp đồng thời chân bị vặn xoắn;
-
Ở người lớn: Phần lớn nhiều người bị rách sụn chêm là do chấn thương khi chơi thể thao. Hoặc có thể do thoái hóa, nhất là ở người già. Nhiều người lúc đang ngồi ghế hoặc đột ngột đứng lên sẽ rơi vào tư thế chân hơi vặn cũng có thể làm cho sụn bị rách thêm.
7. Dấu hiệu rách sụn chêm là gì?
Đối với nhiều người khi rách sụn chêm vẫn có thể đi lại bình thường. Thậm chí nhiều người vẫn có thể tiếp tục tập luyện và thi đấu thể thao. Tuy nhiên cơn đau sẽ bắt đầu xuất hiện sau 2-3 ngày với các dấu hiệu như:
-
Đầu gối bị sưng và đau. Đây là dấu hiệu đầu tiên và dễ nhận biết nhất. Khi đầu gối của bạn tự nhiên bị sưng lên và kèm theo những cơn đau bất thường thì rất có thể bạn đã bị rách sụn chêm.
-
Khớp gối bị kẹt
-
Gặp khó khăn trong đi lại và vận động. Chưa thể kết luận được khi có dấu hiệu này nhưng bạn cũng không nên chủ quan vì đây cũng là một biểu hiện cho thấy sụn chêm đang bị rách, gây ảnh hưởng đến quá trình đi lại bình thường của bạn.
-
Cảm thấy đau nhức khi ấn vào khe khớp gối. Thường khi đi khám, các bác sĩ sẽ dùng một lực nhất định để nhấn vào khe khớp gối kiểm tra. Bị rách khớp gối sẽ khiến bạn bị đau nhức ở vị trí đó.
-
Sưng, tụ dịch và hạn chế vận động gối
-
Gối không thể gấp duỗi hết tầm
-
Khó co duỗi khớp gối.
8. Biến chứng nguy hiểm và các bệnh liên quan nếu không được điều trị kịp thời
Sụn chêm là một bộ phận có vai trò cực kỳ quan trọng trong việc đi lại và vận động. Vì thế nếu dính chấn thương ở vùng sụn chêm thì sẽ dẫn đến rất nhiều biến chứng, nguy hiểm:
-
Đau nhức khớp gối: Người bệnh sẽ thường bị đau nhức khớp đối khi thực hiện các tư thế co duỗi, nghiêng người sang trái hoặc phải. Nhiều người còn dính vào tình trạng sưng đau, không thể duỗi thẳng chân. Mảnh sụn chêm bị vỡ ra chính là nguyên nhân khiến cho khớp gối bị cấn hoặc kẹt.
-
Teo cơ tứ đầu đùi: Tình trạng này xảy ra là do người bệnh bị đau nhức khớp gối kéo dài;
-
Hư khớp gối: Bị đứt dây chằng chéo ở phía trước sẽ khiến cho gối không được vững và làm cho sụn chêm bị hư nặng. Nếu sụn bị hư hoàn toàn và phải cắt bỏ đi thì sẽ dễ làm thoái hóa và hư khớp;
-
Gây tổn thương cho các bộ phận khác: Có rất nhiều trường hợp đã bị ảnh hưởng đến các bộ phận khác khi gặp tổn thương sụn chêm. Một số người phải cắt toàn bộ dây chằng chéo trước, dẫn đến lỏng gối,…
9. Rách sụn chêm bao lâu thì khỏi?
Rách sụn chêm bao lâu thì khỏi? Đây là câu hỏi của nhiều bệnh nhân bị rách sụn chêm. Tuy nhiên theo các bác sĩ, thời gian hồi phục sẽ tùy thuộc vào tình trạng của bạn. Vì mỗi sụn chêm khớp gối của mỗi người là khác nhau, kèm theo đó là phương pháp điều trị cũng không hề giống nhau.
Để có thể hồi phục được nhanh chóng thì bệnh nhân cần thực hiện đúng lời khuyên của bác sĩ. Không nên hoạt động đầu gối quá nhiều ngay sau khi điều trị. Nhằm làm tránh các tổn thương không đáng có hoặc gặp rắc rối khi có thêm các cơn đau.
10. Các phương pháp điều trị rách sụn chêm
Bác sĩ sẽ tùy theo tình trạng bệnh của bạn để đưa ra phương pháp điều trị phù hợp. Hiện nay trong việc điều trị rách sụn chêm, đang có một số phương pháp được sử dụng nhiều như:
– Điều trị bảo tồn
-
Dùng thuốc: Các loại thuốc được dùng như thuốc chống viêm không để giúp làm giảm các cơn đau nhức và sưng tấy. Bác sĩ sẽ kê đơn tùy thuộc vào tình trạng bệnh của bệnh nhân;
-
Chườm đá: Có thể dùng đá lạnh để chườm vào vết thương khoảng 15 đến 20 phút sau 3-4 giờ. Cách này sẽ giúp giải quyết dứt điểm được vết sưng tấy;
-
Nẹp đầu gối: Sử dụng băng thun, dụng cụ nẹp sẽ giúp làm giảm cơn đau. Tuy nhiên cách này không mang lại nhiều hiệu quả;
-
Trị liệu thần kinh cột sống: Phương pháp này sẽ giúp nắn chỉnh các đốt sống để giúp khớp gối về đúng vị trí của nó. Đây cũng là cách giúp giải phóng sức ép lên dây thần kinh và điều chỉnh sự cân bằng khi di chuyển.
-
Vật lý trị liệu: Các bài tập vật lý trị liệu được áp dụng gồm bài tập đơn giản với các thiết bị chuyên dùng. Ngoài ra còn có kết hợp thêm phương pháp chiếu tia laser với cường độ cao, sóng xung kích để giúp làm giảm sưng viêm, đau nhức,…
– Phẫu thuật
-
Cắt bỏ sụn chêm: Bác sĩ sẽ tiến hành cắt bỏ bằng kỹ thuật tiết kiệm vùng rách. Vùng nguyên giáp bao khớp được chờ để giúp khớp gối vững vàng hơn;
-
Khâu sụn chêm: Cách này dùng cho trường hợp rách sụn chêm, có thể thực hiện ngay từ sớm để giúp vết thương nhanh hồi phục;
-
Ghép sụn chêm: Đây là cách phẫu thuật phức tạp, yêu cầu nhiều kỹ thuật để ghép.
11. Làm thế nào để ngăn ngừa rách sụn chêm?
Sau khi phẫu thuật sụn chêm, nhiều người thường bị tái phát do không có chế độ sinh hoạt phù hợp. Để ngăn ngừa tình trạng rách cũng như chấn thương thêm, bạn cần chú ý những điều sau:
-
Duy trì việc tập luyện thể dục hàng ngày;
-
Khi tham gia các hoạt động mạnh về thể chất thì cần phải khởi động nhẹ nhàng trước khi bắt đầu;
-
Cần biết cách phân bổ thời gian nghỉ ngơi hợp lý sau khi đãn luyện tập;
-
Khi tập thể thao cần lựa chọn giày vừa vặn và êm ái;
-
Các thao tác vận động với lực vừa phải, không chuyển hướng đột ngột hoặc dùng lực quá mạnh.
Trên đây là toàn bộ thông tin về rách sụn chêm mà bạn đọc có thể tham khảo. Hy vọng rằng những chia sẻ trên đã giúp bạn có thêm kinh nghiệm trong việc điều trị rách sụn chêm.
Thời gian làm việc: Các ngày trong tuần
Thông tin liên hệ:
Phòng khám Khớp Việt
Địa chỉ: 315H Cao Đạt, Phường 1, Quận 5, TP.Hồ Chí Minh
Số điện thoại: 0898313122
Đăng ký nhận tư vấn online: Khopviet.com