Khớp gối là vị trí quan trọng, bộ phận nâng đỡ trọng lượng cơ thể và giúp ích cho việc đi lại. Tuy nhiên khớp gối lại có một cấu tạo vô cùng phức tạp và nhiều thành phần vậy. Vì vậy chỉ cần có những hoạt động dễ tổn thương đến phần khớp sẽ ảnh hưởng lớn đến cuộc sống và sinh hoạt. Trong đó tổn thương rách sụn chêm khớp gối rất thường gặp do các chấn thương từ tai nạn, thể thao. Hãy cùng tìm hiểu một số thông tin về bệnh rách sụn chêm để có cách điều trị tốt nhất.
Mục lục
1. Cấu tạo và chức năng của sụn chêm khớp gối
Sụn chêm là một thành phần nằm trong khớp gối. Đây là một khớp phức quan trọng trong cơ thể, khớp này giúp chịu toàn bộ tải trọng cơ thể.
Cấu tạo và chức năng của sụn chêm khớp gối
Có 3 loại khớp cùng cấu tạo nên khớp gối bao gồm:
-
Xương bánh chè.
-
Đầu trên xương chày.
-
Đầu dưới xương đùi.
Sụn chêm là phần nằm giữa đầu dưới của xương đùi và đầu trên của xương chày. Đây chính là phần đệm lót giữa 2 loại xương này. Cấu tạo sụn chêm gồm 2 tấm chính là:
-
Sụn chêm trong nằm ở phía trong khớp, có hình chữ C.
-
Sụn chêm ngoài nằm ở phía ngoài khớp, có hình chữ O.
Đặc trưng chính của sụn chêm là dai và mang đến tính đàn hồi rất cao. Sụn chêm này được chia là 3 phần chính gồm:sừng trước, thân giữa và sừng sau. Ngoài ra nó còn bao gồm hai bờ là bờ bao khớp bám vào bao khớp và bờ tự do.
Chức năng chính là giúp nâng toàn bộ tải trọng của cơ thể nên. Đặc biệt có khả năng chịu tải trọng rất lớn. Còn sụn chêm là bộ phận quan trọng giúp tạo nên sự vững chắc của khớp gối. Một số vai trò của sụn chêm có thể kể đến như:
-
Mang đến khả năng phân phối lực đều lên khớp gối.
-
Tạo cho khớp gối vững chắc.
-
Tạo khả năng hấp thụ lực đặc biệt giúp giảm xóc cho cơ thể khi di chuyển.
-
Sụn chêm tạo sự phân bố hoạt dịch bôi trơn và dinh dưỡng sụn khớp. Từ đó giúp đảm bảo cho khớp hoạt động ổn định.
-
Giúp cho bao chớp và màng hoạt dịch không kẹt vào khe khớp.
Có thể nói nếu rách sụn chêm khớp gối sẽ ảnh hưởng lớn đến khả năng vận động và đi lại của mỗi người bệnh.
2. Rách sụn chêm khớp gối là gì?
Rách sụn chêm khớp gối hay còn được đến với cái tên gọi rách sụn chêm hay rách sụn đầu gối. Đây là một trong những chấn thương đầu gối rất hay gặp. Sụn chức năng chính là giúp ổn đỉnh khớp và bảo vệ khớp không bị hao mòn.
Rách sụn chêm khớp gối là gì?
Tuy nhiên khi bạn xoay gối đột ngột khi tập luyện hay chơi thể thao. Ngoài ra có thể gặp tai nạn khi lao động hay giao thông đều có thể dẫn đến sụn chêm vỡ hay rách. Hay trường hợp khác là một phần sụn gối bị rách hay vỡ ra sẽ kẹt vào khớp gối gây thoái hóa đầu gối và dẫn tới những bệnh nặng hơn.
Hiện nay, chấn thương có thể xảy ra ở những vị trí khác nhau như rách sụn trong – ngoài, rách sừng trước – sau, rách cùng giàu mạch hoặc vô mách,.. Các hình thái vết rách vô cùng đặc biệt chúng có thể chiều dọc, chiều ngang, hay bất cứ hình thù nào gây nên vết rách. Đối với những vết rách càng phức tạp thì việc chữa trị sẽ khó hơn nhiều.
3. Rách sụn chêm gối có tự hồi phục được không?
Đối với việc rách sụn gối có phục hồi được hay không còn phụ thuộc rất nhiều vào vị trí rách:
Rách ở ⅓ ngoài: Đây là vị trí được cấp màu tốt vì vậy dễ lành và nhanh hồi phục. Đặc biệt với vết rách sụn chêm nhỏ có thể tự liền, đối với vết lớn cần tiền hành khâu bằng phương pháp nội soi.
Rách ở ⅔ trong: Vị trí này khá khó liền và khó hồi phục do cấp máu kém, nuôi dưỡng kém. Vì vậy bệnh nhân cần thực hiện phẫu thuật để điều trị tốt nhất.
Rách ⅓ trong: Đây là vị trí đặc biệt nhất vì không thể liền và cần phải điều trị bằng cách cắt bỏ phần rách qua nội soi.
Hiện nay rách sụn chêm khớp gối rất hay thường gặp như: vết rách dọc, vết rác kiểu quai xô, kẹt khớp,… Tùy vào việc nội soi khớp gối mà sẽ có những chẩn đoán phù hợp và chính xác. Từ đó đưa ra những phương pháp điều trị tốt nhất cho thương tổn sụn chêm thuận lợi và hiệu quả.
4. Phương pháp điều trị phục hồi rách sụn chêm khớp gối
Đối với việc lựa chọn phương pháp điều trị, dựa vào vết rách, qua thăm khám cũng như dựa trên cách điều trị. Hiện nay, để phục hồi rách sụn chêm khớp gối có 2 phương pháp chính:
Phương pháp điều trị phục hồi rách sụn chêm khớp gối
– Điều trị bảo tồn không phẫu thuật
-
Để phương pháp này hiệu quả người bị rách cần phải nghỉ ngơi đầy đủ, đặc biệt tránh những hoạt động nặng, các động tác cần vặn xoay đầu gối. Tuy nhiên với trường hợp này nên lưu ý nếu tình trạng bệnh nghiêm trọng nên sử dụng nạng để giảm bớt áp lực và thúc đầy phát triển sụn.
-
Phương pháp chườm lạnh cũng sẽ giúp giảm đau và viêm hiệu quả. Thông qua túi nước đá lạnh hay một chiếc khăn chứa đá viên để chườm. Một lần chườm khoảng 15 phút, lặp đi lặp lại từ 4 – 6 giờ trong ngày đầu và sau giảm dần khi vết thương bớt sưng.
-
Để ngăn ngừa đầu gối sưng và mất máu nên băng ép vị trí rách sụn để đạt hiệu quả tốt nhất.
-
Có thể sử dụng nẹp gối dài để giúp bệnh nhân có thể hạn chế những tổn thương khớp gối nhất định.
-
Thực hiện nhiều bài nâng cao để giảm sưng. Đặc biệt khi nghỉ ngơi nên để chân đặt cao hơn tim. Cần lưu ý trong lúc di chuyển, bước lên thềm cao hay những chỗ gập ghềnh nên tìm sự hỗ trợ.
-
Lựa chọn các dòng thuốc giảm đau, kháng viêm để giúp giảm đau và bớt các buốt. Tùy vào tình trạng để quyết định có nên dùng kháng sinh hay không.
– Phương pháp điều trị bằng phẫu thuật
-
Phẫu thuật cắt toàn bộ sụn chêm hoàn toàn cho đến tận bao khớp: Ít dùng.
-
Phẫu thuật cắt một phần sụn chêm bị tổn thương. Phương pháp này áp dụng trong trường hợp bệnh nhân bị rách sụn và vùng này không có mạch máu.
-
Khâu sụn chêm bằng phương pháp nội soi: Phương pháp dùng cho bệnh nhân điều trị phục hồi chức năng tích cực. Các bác sĩ sẽ chỉ định và can thiệp để có thể sửa chữa sụn rách một cách hiệu quả nhất. Đây là trường hợp thường thấy trẻ em và thanh niên.
-
Đối với người cao tuổi bị rách do thoái hóa tiến triển, các bác sĩ thường phẫu thuật kết hợp khớp gối. Tuy nhiên với người trẻ có thể thay thế bằng sụn khớp cấu ghép hay sử dụng sụn hiến.
5. Chăm sóc phục hồi rách sụn chêm khớp gối sau phẫu thuật
-
Đối với người phẫu thuật cần thay băng và chăm sóc vết mổ mỗi ngày. Theo như yêu cầu người bệnh có thể cắt chỉ sau 7 – 10 ngày.
-
Đặc biệt sau khi phẫu thuật, người bệnh cần nẹp chân bất động trong 3 tuần. Nếu khâu sụn chêm thì thời gian bất động đòi hỏi sẽ lâu hơn giúp quá trình liền sụn diễn ra hoàn toàn.
-
Để có thể nhanh phục hồi người bệnh cần các bài tập chức năng để lấy lại biên độ khớp, duy trì sức khỏe và ổn định đầu gối.
-
Đối với những bệnh nhân phục hồi vết rách sụn cần sử dụng nạng trong 1 tháng và giữ trọng lượng đầu gối. Đặc biệt hạn chế tối đa tác động lên vết mổ.
-
Tái khám sau phẫu thuật đúng theo lịch hẹn của bác sĩ.
Trên đây là một số thông tin về rách sụn chêm khớp gối mà chúng tôi muốn gửi đến bạn. Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp ích cho việc điều trị bệnh của mọi người. Từ đó đưa ra những lựa chọn phù hợp hơn trong việc khám chữa.